De laatste tijd zie je nogal wat bedrijven/ondernemers hun bedrijfsactiviteiten beëindigen. Hoe pak je dat op een doordachte manier aan!?
….vijf punten om zeker af te wegen….
Je eigen business gestart een x aantal jaren geleden. Iedereen kon als ondernemer/ZZP-er aan de gang en je hebt best leuk gedraaid verschillende jaren. Een goede boterham verdiend en mogelijk zelfs een aantal medewerkers in dienst genomen. Het ging steeds beter tot er opeens een virus rondwaarde en een groot gedeelte van de handel stilviel.
De overheid was gelukkig bereid om de helpende hand te bieden, maar er bleef wel een bonnetje open staan naar de toekomst en bovendien blijkt het lastig om de omzet en het resultaat weer terug op het niveau van 2019 en daarvoor te krijgen.
Er is een grote vraag naar werknemers en als (kleine) werkgever heb je daar ook last van. Vind je het ondernemen nog wel leuk? Daarbij gaat het soms door je hoofd om de zaak te verkopen/te stoppen en eventueel weer terug in dienst te treden bij een werkgever, of als zelfstandige door te gaan.
Hoe krijg je lijn in dat gedachtenspel?
Onderstaand heb ik een vijftal onderwerpen aan de orde die je zeker moet afwegen om tot een besluit te komen waar je geen spijt van ga krijgen:
1. Het is niet zomaar een beslissing
Feitelijk zou je jaarlijks moeten bedenken; vind ik het nog wel leuk, ga ik door enz. enz.
Nu het actueel is voor je; overleg met je familie of een vertrouwenspersoon. Goede, vertrouwde feedback van een naaste is van belang. Bovendien helpt het om je omgeving ook in die zorg mee te nemen. Zet voor jezelf de voor- en nadelen op een rij en toets die punten bij je vertrouwde omgeving. Mogelijk zijn er een aantal onderwerpen vergeten.
2. Zit er nog waarde in de onderneming?
Een belangrijke afweging in het vervolgtraject is ook het financiële. Voor zover er (nog) waarde in de onderneming zit kun je 2 dingen doen: a) de waarde (laten) bepalen en hiervan zoveel mogelijk uit de onderneming te halen of b) het geheel verkopen aan een partij die er mee verder wil en waarvoor 1+1 meer dan 2 oplevert.
3. Is verkopen een optie?
Zodra een bedrijf voor een koper (veel) meer oplevert dan de som der delen (1+1 >2), dan zal een koper ook bereid zijn om er de portemonnee voor te trekken. Juist die vaststelling is vaak een hele lastige en vraagt expertise om dat vast te stellen en ook goed voor het voetlicht te brengen. Aldus een belangrijke exercitie om in de afweging stoppen of verkopen mee te nemen. Zijn er op voorhand criteria voor te geven? Heel lastig, in dat opzicht is elk bedrijf anders….
4. Bij twijfel zoek een (ervaren bedrijfsoverdracht) adviseur.
Kost het verkopen wellicht meer dan het oplevert? Als de meerwaarde van verkoop vrijwel nihil is of naar verwachting negatief, dan zal het antwoord snel ja zijn. Onder stap 3 zou er dan waarschijnlijk al duidelijk zijn dat stoppen de beste optie is..
Als er meerdere opties zijn is het goed om een derde naar de opties te laten kijken om zo een onafhankelijk beeld te schetsen en de goede afweging te maken.
In veel gevallen zijn vanzelfsprekende onderdelen van je bedrijf best bijzonder en interessant voor een koper. Ook het in onderdelen verkopen van de activa, eventueel in combinatie met de overdracht van personeel kan een interessante optie zijn. Verkopen behoeft niet altijd de gehele onderneming te betreffen.
5. Bedenk dat zowel bij verkoop of stoppen het best nog even duurt voor dat proces is afgerond.
Op welke manier je ook wilt stoppen met ondernemen. Het kost tijd!
Een verkooptraject inzetten kost tijd en de agenda wordt in belangrijke mate bepaald door potentiële kopers. Zij hebben veelal minder haast en e.e.a. vindt meestal plaats naast de dagelijkse beslommeringen. Ook over bijv. een jaar moet diezelfde waarde dus nog in de onderneming zitten.
Stoppen kan toch ook met een faillissement……?
Een bijzondere manier van stoppen is een faillissement. Je stopt dan feitelijk met het bestuur vormen van de onderneming en een curator neemt die rol van je over en probeert de boedel te gelde te maken (op jouw kosten). Als ondernemer mag je hem of haar dan desgevraagd om niet adviseren en bovendien betaal je indirect ook nog zijn bonnetje. Die optie wordt vaak eenvoudig genoemd (“je laat de tent toch gewoon klappen”), maar het is over het algemeen een hele dure, lang slepende variant.
Een bedrijf zelf beëindigen heeft dan meestal de voorkeur. Je bent dan feitelijk zelf curator en dat geeft je in elke geval de vrijheid om de regie te houden, opbrengst te maximaliseren en kosten te beperken. Ook daarbij is het vanwege de grote inpakt en vele regels die daaromheen spelen verstandig om je (waar nodig) goed te laten begeleiden. Ook hier kan naast je accountant een bedrijfsoverdracht adviseur het nodige in beteken.
Hoe nu verder als de vijf tips je niet een eenduidige richting wijzen?
Neem gerust contact op voor een vrijblijvende afspraak om te bezien of ik kan helpen om tot een goede afweging te komen en eventueel te begeleiden in het vervolg.
Het is niet zomaar een beslissing en ik spreek veel ondernemers die ooit vrij snel tot een besluit kwamen en pas veel later een goed beeld van de consequenties kregen. Je bent dan al een eind onderweg en het valt meestal niet mee om dan nog voor een andere optie te kiezen.
Verantwoording
Veel ondernemers voelen een verantwoording naar hun personeel en klanten. Ik heb dat verantwoordelijkheidsgevoel richting MKB-ondernemingen en betreffende ondernemers. Als het spannend wordt met betrekking tot het voortbestaan van het bedrijf dan is het zaak om ook naar de verantwoordelijkheid voor jezelf en je familie te kijken in relatie tot je bedrijf.
Mijn praktijkervaring leert dat het nemen van die verantwoordelijkheid altijd begrepen wordt door de verschillende partijen. Na afloop wordt dan met veel waardering gesproken over de gekozen oplossing, die achteraf altijd begrijpelijk en logisch voorkwam, maar waar op voorhand niemand aan dacht.
Ik wens u veel wijsheid als u voor die keuze staat …………….., maar neem gerust contact op om de opties eens te doorlopen.
Eddy Korevaar